Migrena - informacje, porady, aktualności

Ból głowy a migrena

Pytanie od czytelnika: "Mój lekarz właśnie powiedział mi, że nie mam migren. Mówi, że to zwykłe bóle głowy. Bóle głowy, które miewam, są bardzo ciężkie, więc w takim razie na czym polega różnica między nimi, a bólami migrenowymi?"

Niemal wszyscy od czasu do czasu cierpią na bóle głowy. Ból głowy, który u nas może wywoływać jedynie niewielką dolegliwość, u pewnych osób może być tak silny, że będą czuć, jakby ich głowa znajdowała się w ciasnym imadle, a pulsujący ból miał nigdy nie ustąpić. Podczas gdy większość z nas co jakiś czas miewa łagodne bóle głowy, u niektórych są one tak silne, że poważnie zakłócają życie i są źródłem innych powiązanych problemów.

Międzynarodowe Towarzystwo Bolów Głowy (International Headache Society - IHS) dokonało klasyfikacji bólów głowy w celu ich lepszego zdefiniowania i pełnego zrozumienia. Klasyfikacja IHS jest znana na całym świecie; lekarze wykorzystują te kategorie i definicje aby ustalić, czy pacjent cierpi na zwykły ból głowy, czy na migrenę. Zwykłe bóle głowy są znacznie bardziej powszechne niż migreny – według szacunków każdego roku cierpi na nie około 28 milionów Amerykanów.

Bóle głowy mogą być bardzo trudne do zdiagnozowania, a nieraz tak samo trudne do leczenia. Mogą przybierać różną postać, mając odmienne przyczyny i objawy. Często pacjenci mają w rzeczywistości więcej niż jeden typ bólu głowy. Ta mieszanka różnych typów dodatkowo utrudnia znalezienie najskuteczniejszej terapii, która powstrzymałaby ból podstawowy.

Eksperci ustalili, że istnieje co najmniej dwanaście podstawowych typów bólu głowy. Poza tym odkryli oni około sześćdziesiąt lub więcej różnych podtypów należących do jednej z tych dwunastu kategorii. Do najpowszechniejszych typów zalicza się napięciowy ból głowy, ból głowy spowodowany zaprzestaniem spożywania kofeiny, głodowy ból głowy, ból głowy związany z menstruacją, ból głowy po alkoholu, ból głowy spowodowany przemęczeniem oczu, zatokowy ból głowy, ból głowy po zjedzeniu lodów lub chwilowe bóle głowy związane z zaburzeniami stawu szczękowo-żuchwowego, zwane z angielskiego zespołem TMJ. Wiele bólów głowy jest spowodowanych zmęczeniem lub brakiem snu. Mogą być nawet wywoływane stresem emocjonalnym i depresją. Stwierdzono nawet, że niektóre pokarmy mogą być potencjalnym czynnikiem przyczyniającym się do występowania bólów głowy. Lekarze najczęściej leczą pacjentów z napięciowymi bólami głowy, klasterowymi bólami głowy, bólami głowy z odbicia, pourazowymi lub takimi, które według IHS są klasyfikowane jako migreny.

Ból głowy zwykle rozpoczyna się uczuciem rosnącego ciśnienia lub ucisku w głowie. Następnie ten tępy ból może narastać, a czasem pojawia się uczucie ogromnego ciśnienia – jak w szybkowarze. Zazwyczaj bóle głowy są odczuwane po jej obu stronach, co jest jednym z kluczowych wyróżników diagnostycznych odróżniających niemigrenowe od migrenowych bólów głowy – migreny zwykle odczuwa się tylko po jednej stronie głowy. Napięciowe bóle głowy mogą trwać przez kilka godzin lub dni, mogą występować codziennie lub tylko raz na tydzień i rzadziej. Migreny mogą występować co kilka dni lub jedynie raz lub dwa razy na rok. Ból wywołany migreną może jednorazowo trwać wiele godzin, aż do kilku dni. Migreny mogą zaczynać się wcześnie rano lub nawet w środku nocy, budząc pacjenta straszliwym bólem.

Migrenowym bólom głowy często towarzyszą nudności, wymioty i problemy z jasnym myśleniem – te objawy rzadko są powiązane z przeciętnym bólem głowy. Poza tymi objawami, migreny (a czasami napięciowe bóle głowy) mogą również powodować nadwrażliwość na światło (zwaną fotofobią) lub nadwrażliwość na dźwięki lub hałasy (zwaną fonofobią). Migreny i inne typy bólów głowy mogą być tak dokuczliwe, że samo wstanie z krzesła i powolne przejście przez pokój może znacznie pogorszyć pulsujący ból.

Nawet zanim pojawi się ból głowy pacjenci mogą mieć dolegliwości niebólowe zwane aurą. Aura może być doznaniem wzrokowym, takim jak zniekształcenia światła lub barw. Aura nie pojawia się zawsze. W rzeczywistości pacjenci najczęściej cierpią na migrenę bez aury.

W ciągu minionych dziesięciu lat przeprowadzono szeroko zakrojone badania w celu ustalenia przyczyn bólów głowy i znalezienia skuteczniejszych leków. Ponieważ prawdopodobieństwo występowania bólów głowy u kobiet jest trzykrotnie większe, lekarze są zdania, że czasami hormony żeńskie mogą przyczyniać się do ich powstawania. Ten ważny wniosek pomógł badaczom skupić działania na lekach zapobiegających silnemu działaniu tych hormonów. Stwierdzono także, że skłonność do migreny może być cechą rodzinną – obecnie naukowcy badają możliwość odkrycia "genu migreny" mając nadzieję na znalezienie bardziej skutecznych terapii.

Ludzie cierpiący na nawracające bóle głowy lub ci, którym bóle głowy uniemożliwiają wykonywanie codziennych rutynowych czynności powinni zwrócić się o pomoc do lekarza. Konieczna jest natychmiastowa interwencja lekarza, jeżeli ból głowy jest szczególnie ciężki, tak jak najgorszy ból głowy w życiu, obezwładniający, powodujący sztywność karku i/lub gorączkę. Należy szukać pomocy również wtedy, gdy ból głowy jest powiązany ze zmianą sprawności neurologicznej, taką jak paraliż, zdrętwienie, mowa zamazana lub utrata wzroku. Ważne, żeby lekarze ustalili, czy ból głowy nie jest powiązany z żadnym problemem fizycznym, który mógłby powodować ból. Jednakże można być pewnym, że choć większość pacjentów z nowym ciężkim bólem głowy boi się, że może mieć guza mózgu lub inne schorzenie neurologiczne, takie poważne problemy są niezwykle rzadkie. Lekarz najlepiej ustali typ bólu głowy, jaki Ci dokucza, a wtedy będzie w stanie zalecić skuteczną terapię, która złagodzi ból.